არნო ხიდირბეგიშვილი: არნო ხიდირბეგიშვილი: ღერძი „თბილისი–ბაქო“ როგორც ახალი თავი რეგიონის ისტორაში

 ეპოქათა მიჯნაზე, როდესაც ძველი გეოპოლიტიკური ფორმულები ძალას კარგავს, ხოლო ახალი ჯერ კიდევ არ დამკვიდრებულა, ისმის ხმები, რომლებიც არ ერგებიან საერთო ტონალობას. ისინი კი არ ახშობენ, არამედ სიზუსტითა და პრინციპულობით მსჭვალავენ მას – იმგვარი მიუღებელი გულწრფელობით, რაც შეუწყნარებელია მათთვის, ვინც მართვად ხმაურსაა მიჩვეული. ერთ-ერთი ასეთი ხმაა არნო ხიდირბეგიშვილი — საინფორმაციო სააგენტო „საქინფორმი“-ს გენერალური დირექტორი და მთავარი რედაქტორი, უშიშროების, სტრატეგიული ანალიზისა და საინფორმაციო პოლიტიკის ცენტრის დირექტორი.

საქართველო, რომელსაც ის წარმოადგენს, არ ჰგავს ტურისტულ ბარათებზე გამოსახულ ქვეყანას. ეს არის ქვეყანა, რომელიც დამოუკიდებლობასა და ზეწოლას, პარტნიორობასა და ჩარევას შორის წონასწორობის მუდმივ ძიებაშია. და ხიდირბეგიშვილის ხმა — ეს არის ანალიტიკოსისა და პუბლიცისტის, ჟურნალისტისა და მოქალაქის ხმა, რომელიც არასოდეს კარგავს მთავარს — კავშირს ფესვებთან, რეალობასა და ხალხთან. მისი სააგენტო „საქინფორმი“ არის საინფორმაციო ავტონომიის ნერვი — სამიზნედ არაერთხელ ქცეულა სწორედ იმიტომ, რომ მეტისმეტად ადრე ამბობდა სიმართლეს.

როდესაც სამხრეთ კავკასია კვლავ აღმოჩნდა გლობალური პოლიტიკური გადათამაშების ეპიცენტრში — როცა დასავლეთი და აღმოსავლეთი ძველ თამაშს ახალ დაფაზე თამაშობენ — სწორედ ისეთი ფიგურები, როგორიც ხიდირბეგიშვილია, იქცევიან მიმდინარე მოვლენების ინდიკატორად. მისი შეფასება არასოდეს შეეხება მხოლოდ მომენტს — ის ასახავს ტენდენციებს; მისი კომენტარი მეტია, ვიდრე მოსაზრება — ესაა ფარული მოძრაობების დიაგრამა.

   ამ ინტერვიუს ვიწყებთ იმ დროს, როდესაც ბაქო და თბილისი რეგიონის ისტორიაში ახალ თავს წერენ. ეს ინტერვიუ არის მცდელობა, დავაფიქსიროთ სამხრეთ კავკასიის კოორდინატები სივრცეში, სადაც კომპასებად გვევლინება არა კავშირები, არამედ პრინციპები, რომლებიც სულ ახლახან კიდევ ერთხელ გააჟღერა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა. ჯანსაღი აზრის ღერძი „ბაქო–თბილისი“, ხიდირბეგიშვილის შეფასებით, შეიძლება იქცეს ორიენტირად მრავალი — მათ შორის, არარეგიონალური სახელმწიფოებისთვისაც.

ბატონო არნო, ბოლო წლებში საქართველო და აზერბაიჯანი ახდენენ სამაგალითო სტრატეგიული პარტნიორობის დემონსტრირებას, რაც ქმნის ახალ გეოპოლიტიკურ ვექტორს სამხრეთ კავკასიაში. როგორ შეაფასებდით ამ ორმხრივი თანამშრომლობის მოდელის როლს რეგიონის ტრანსფორმაციაში, რომელიც გლობალური ლოგისტიკისა და უსაფრთხოების ერთ-ერთ მთავარ კვანძად გარდაიქმნა? შესაძლებელია თუ არა ვილაპარაკოთ რეგიონული ლიდერობის ახალ ფორმატზე, რომელიც სწორედ ბაქოდან და თბილისიდან იღებს სათავეს?

რეგიონული ლიდერობის ფორმატი, რომელიც ბაქოდან და თბილისიდან მოდის“, შექმნა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ჰეიდარ ალიევმა თავისი მეგობრის – საქართველოს პრეზიდენტ ედუარდ შევარდნაძის მხარდაჭერით, ხოლო პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა განაგრძო მამის დაწყებული საქმე. ამ ფორმატის არსებით კომპონენტს ტრანზიტი წარმოადგენს – ენერგომატარებლებისა და ტვირთების ტრანზიტი. ენერგომატარებლების ტრანზიტი, როგორც ცნობილია, ხორციელდება მილსადენებით (ნახშირწყალბადები) და კაბელებით (ელექტროენერგია) კასპიისპირა ქვეყნებიდან – აზერბაიჯანიდან, ყაზახეთიდან და თურქმენეთიდან, საქართველოსა და თურქეთის გავლით – ევროპაში. ხოლო ტვირთების ტრანზიტი ჩინეთიდან და ცენტრალური აზიის ქვეყნებიდან, აზერბაიჯანის, საქართველოსა და თურქეთის გავლით – ევროპაში და პირიქით, ხორციელდება რკინიგზითა და საზღვაო ტრანსპორტით.

როდესაც პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა საერთაშორისო ფორუმზე „ახალი მსოფლიო წესრიგისკენ“ აზერბაიჯანის დიპლომატიური აკადემიის უნივერსიტეტში განაცხადა, რომ „აზერბაიჯანი და საქართველო ერთმანეთისთვის კარიბჭეები არიან ორ ზღვას – კასპიისა და შავ ზღვას შორის“, იგულისხმებოდა სწორედ ზემოთ აღნიშნული სატრანზიტო მარშრუტები, რომლებიც რუსეთის ფედერაციის ტერიტორიასა და სატრანსპორტო კომუნიკაციებს გვერდს უვლიან.

ენერგეტიკული კომუნიკაციებს მიეკუთვნება: ნავთობსადენი „ბაქო–სუფსა“ (WREP), რომლის მშენებლობა დაიწყო და დასრულდა ჰეიდარ ალიევის პრეზიდენტობისას), ჰეიდარ ალიევის სახელობის ნავთობსადენი „ბაქო–თბილისი–ჯეიჰანი“ (BTC), რომელიც დაიწყო ჰეიდარ ალიევმა და დასრულდა ილჰამ ალიევის პრეზიდენტობისას. ამ ნავთობსადენების ამოქმედების შედეგად რუსეთმა დაკარგა კასპიის ნავთობის ექსპორტზე მონოპოლია „ბაქო–ნოვოროსიისკის“ მილსადენით. ასევე აღსანიშნავია ბუნებრივი აირის მილსადენი „ბაქო–თბილისი–ერზერუმი“ (სამხრეთ კავკასიური მილსადენი – SCP), რომელიც მთლიანად აშენდა ილჰამ ალიევის პრეზიდენტობისას; და 2004 წელს დაწყებული პროექტი „Black Sea Energy“ („მწვანე დერეფანი“ – განახლებადი ენერგიის მიწოდება აზერბაიჯანიდან, საქართველოს გავლით, შავ ზღვაში წყალქვეშა კაბელით – რუმინეთსა და უნგრეთში).

სატრანსპორტო კომუნიკაციებს მიეკუთვნება: სატრანსპორტო დერეფანს „TRACECA“, რომელიც თავდაპირველად იყო დაგეგმილი როგორც ალტერნატივა „ტრანსციმბირული რკინიგზისა“ და აკავშირებდა ევროკავშირის ქვეყნებს, ცენტრალურ აზიასა და ჩინეთს შავი ზღვის და კასპიის ზღვის  — საქართველოსა და აზერბაიჯანის გავლით. პროექტი, რომელიც ანალოგიად იყენებდა „დიდ აბრეშუმის გზას“, დაიწყო ჰეიდარ ალიევის ინიციატივით, თუმცა მოგვიანებით ის ბუნებრივად შერწყმულ იქნა ჩინეთის წამოწყებულ მეგაპროექტთან „ერთი სარტყელი — ერთი გზა“ (გლობალური სატრანსპორტო სისტემა, რომელიც განკუთვნილია ტვირთებისა და მგზავრების გადასატანად ჩინეთიდან – ევროპაში). დღეს ამ მარშრუტის ნაწილის რკინიგზა „ბაქო–თბილისი–ყარსი“ (BTK), რომლის მშენებლობა და დასრულება განხორციელდა პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის ხელმძღვანელობით. დღეს ორივე ეს პროექტი გაერთიანებულია ტრანსკასპიურ საერთაშორისო სატრანსპორტო დერეფანში (Middle Corridor – „საშუალო დერეფანი“), რომელიც იწყება ჩინეთიდან, გადის ყაზახეთზე, შემდეგ კასპიის ზღვის აკვატორიით აზერბაიჯანში, შემდგომში საქართველოზე და შავი ზღვის გავლით – ევროპაში, ან თბილისიდან – BTK-ის მეშვეობით თურქეთში, და ისევ შავი ზღვის გავლით – ევროპაში. მეტიც – „საშუალო დერეფნის“ დამფუძნებლებს, მუდმივ და ასოცირებულ წევრებს შორის წარმოდგენილი არიან აზერბაიჯანისა და საქართველოს წამყვანი საზღვაო და სარკინიგზო კომპანიები.

ასე ჩამოყალიბდა სწორედ ის ორმხრივი თანამშრომლობის მოდელი სამხრეთ კავკასიაში, რომელმაც გადამწყვეტი როლი შეასრულა რეგიონში ერთერთი საკვანძო ჰაბის შექმნაში გლობალური ლოგისტიკისა და უსაფრთხოების მიმართულებით“, რაც, თქვენი შეკითხვის საგანია. იყო დრო, როცა ანგლოსაქსებს მილსადენების აფეთქების იდეაც კი აფრთხობდათ — ისინი მათ ხელშეუხებლად თვლიდნენ, მიუხედავად ომებისა და სახელმწიფო გადატრიალებებისა იმ ქვეყნებში, რომლებსაც მილსადენები კვეთდნენ. დღესაც კი, თუ არ ვცდები, აზერბაიჯანულ კომპანია „სოკართან“ ერთად, „ბაქო–თბილისი–ჯეიჰანის“ ყველაზე მსხვილი აქციონერი და ოპერატორი არის ბრიტანულ-ამერიკული ენერგოკომპანია “British Petroleum” (bp). იგივე ეხება სატრანსპორტო კომუნიკაციებსაც: ევროპას აინტერესებდა მარშრუტის დივერსიფიკაცია ჩინეთამდე რუსეთის ფედერაციის გვერდის ავლით.

გვსურს ხაზგასმით აღვნიშნოთ, რომ საქართველოსთვის აზერბაიჯანთან ერთად განხორციელებული ნებისმიერი პროექტი უსაფრთხოების გარანტიას წარმოადგენს, შესაბამისად, დაცულია ტრანზიტიციქნება ეს ენერგომატარებლები თუ ტვირთები. თუმცა, უნდა ითქვას, რომ ქარაბაღის კონფლიქტისა და 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგაც კი, დაფიქსირდა ტერორისტული აქტები მილსადენებსა და მაღალ ძაბვის ხაზებზე.

დიახ, ვეთანხმები თქვენს მოსაზრებას — აზერბაიჯანსა და საქართველოს შორის სტრატეგიულმა პარტნიორობამახალი გეოპოლიტიკური ვექტორი ჩამოაყალიბა სამხრეთ კავკასიაში, ვინაიდან სხვა მიმართულებები დღეს ცნობილი მიზეზების გამო არ ფუნქციონირებს. მაგალითად, პროექტი „აღმოსავლეთ პარტნიორობა“ პრაქტიკულად ჩავარდა და საქართველომ ევროკავშირში გაწევრებასთან დაკავშირებული მოქმედებები შეაჩერა. თურქეთის პრეზიდენტის, რეჯეფ თაიპ ერდოღანის ინიცირებული „სამხრეთ კავკასიის პლატფორმა 3+3“ ვერ ამოქმედდა, რადგან საქართველოს ხელისუფლებამ კატეგორიულად უარი თქვა რუსეთისთან ერთ მაგიდასთან დაჯდომაზე — „ქვეყანასთან, რომელმაც ოკუპაცია მოახდინა საქართველოს ტერიტორიის 20%“. რატომ იკავებს საქართველო თავს ურთიერთობების დარეგულირებისგან რუსეთთან, თუნდაც მედიატორების მეშვეობით „უჰალსტუხო“ ფორმატში — ამაზე უკვე ვისაუბრე „Бакинский рабочий“-სთვის მიცემულ ბოლო ინტერვიუში.

საქართველოს პრემიერმინისტრმა და პრეზიდენტმა თავისი პირველი ოფიციალური ვიზიტები აზერბაიჯანში განახორციელეს. რამდენად სიმბოლურად და პოლიტიკურად მნიშვნელოვანია ეს ნაბიჯი, განსაკუთრებით იმ ფონზე, როცა საგარეო ზეწოლა ძლიერდება და ევროპული სტრუქტურების მხრიდან თბილისის შიდა პოლიტიკის მიმართ არაერთგვაროვანი რიტორიკა ისმის?

– თქვენს პირველ შეკითხვაზე პასუხისას უკვე აღვნიშნე, თუ რატომ რჩება აზერბაიჯანთან პარტნიორობა დღესდღეობით საქართველოსთვის ერთადერთ მოქმედ გეოპოლიტიკურ მიმართულებად. სწორედ ეს რეალობა აღიზიანებს ევროკავშირის ხელმძღვანელობას და რიგ წევრ ქვეყნებს, რადგან საქართველოს ხელისუფლება ბევრი მიმართულებით ეყრდნობა აზერბაიჯანის პრეზიდენტისა და მისი გუნდის მაგალითს. დაკვირვდით: მიუხედავად იმისა, რომ ყველა ენერგეტიკული და სატრანსპორტო მარშრუტი, რომელიც აზერბაიჯანიდან საქართველოს გავლით გადის, სრულად გვერდს უვლის რუსეთს – რაც იმას ნიშნავს, რომ ის სრულიად დამოუკიდებელია მოსკოვისგან – საქართველოში მოქმედი უცხოური აგენტები, რადიკალური ოპოზიციური პარტიებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების ნაზავი, უკვე ხუთი თვეა ცდილობენ სახელმწიფო გადატრიალების მოწყობას. სწორედ ეს ჯგუფები, რომლებიც იბრძვიან მოქმედი ხელისუფლების წინააღმდეგ, უწოდებენ ამავე ხელისუფლებას „რუსულს“.

ევროკომისიის დამოკიდებულება საქართველოში მიმდინარე პროცესებისადმი სრულად მიუღებელია. ისინი ისე იქცევიან, როგორც კოლონიზატორები. მათ სურთ ქართველი ხალხის ნება წარსულის კოლონიალური აზროვნებით განიხილონ. ეს სრულიად მიუღებელია და ქართველმა ხალხმა იცის, რომ ჩვენ მათ გვერდით ვდგავართ, ისევე როგორც საქართველოს მთავრობამ იცის, რომ ჩვენ მათ გვერდით ვდგავართ“, – ეს განცხადება ილჰამ ალიევმა 9 აპრილს გააკეთა ფორუმზე „ახალი მსოფლიო წესრიგისკენ“ ADA-ს უნივერსიტეტში. ქართველი ხალხი ღრმად აფასებს აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ამ მხარდაჭერას.

მინდა, თქვენმა მკითხველმაც იცოდეს – ზემოაღნიშნული „პროევროპული ქართული ოპოზიცია“ ამტკიცებს, რომ აზერბაიჯანში – „დიქტატორული რეჟიმია“, რომელიც „ახშობს სიტყვის თავისუფლებას, უსწორდება ჟურნალისტებსა და უფლებადამცველებს, რომლებსაც ბაქოს დაკვეთით თბილისი იჭერს“. ტყუილად როდი განაცხადა ილჰამ ალიევმა გასული წლის დეკემბერში ВГТРК-სა და РИА Новости-სთვის მიცემულ ინტერვიუში: საქართველომ ცოტა დააგვიანა არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიის დაფინანსებაზე კონტროლის შემოღება. 2012 წლიდან – მას შემდეგ, რაც ხელისუფლებაში მოვიდა „ქართული ოცნება“ – პუბლიკაციებში, ტელეგამოსვლებში და პირადადაც ფუჭად ვთხოვდი საქართველოს ახალი ხელისუფლების წარმომადგენლებს, საქართველოში შემოეღო ისეთივე რეგულაციები, როგორებიც აზერბაიჯანში შემოიღო პრეზიდენტმა ალიევმა ე.წ. „სამოქალაქო საზოგადოებაზე“ კონტროლის თვალსაზრისით. მხოლოდ ახლახან მიიღო საქართველოს ხელისუფლებამ კანონი უცხოური გავლენის აგენტების შესახებ და კონტროლის სხვა მექანიზმები არასამთავრობო სექტორსა და მედიაზე – როგორც ეს აზერბაიჯანშია. პასუხად ბაქო მალე გახსნის საქართველოსთან სახმელეთო საზღვარს, რომელიც 2020 წელს დაიხურა კორონავირუსის პანდემიის გამო. შეგახსენებთ, რომ სწორედ საქართველოს გავლით ურიცხავდნენ დასავლური სპეცსამსახურები და ფონდები უცხოეთის აგენტებს ვალუტას  აზერბაიჯანში სახელმწიფო გადატრიალების მიზნით, ვინაიდან ბაქოში საეჭვო გრანტების პირდაპირი გადარიცხვა იკრძალება პრეზიდენტ ალიევის მიერ მიღებული კანონებით, რომლებიც „სამოქალაქო საზოგადოების“ დაფინანსებას აკონტროლებს.

ეგრეთ წოდებულმა „შუა დერეფანმა“, რომელიც თქვენ მოიხსენიეთ, ახალი მნიშვნელობა შეიძინა ევროპის პოლიტიკური დღის წესრიგის კონტექსტში, თუმცა ევროკავშირი აქცენტს აკეთებს უმთავრესად სომხეთ–აზერბაიჯანისა და სომხეთ–თურქეთის საზღვრების გახსნაზე. როგორ შეაფასებდით ამგვარ ცალმხრივ მიდგომას, რომელიც უგულებელყოფს აზერბაიჯანისა და საქართველოს რეალურ სატრანსპორტო-ლოგისტიკურ მიღწევებს? შეიძლება თუ არა, ამაში დავინახოთ მცდელობა — რეგიონული დღის წესრიგის გადახალისებისა მესამე ძალების ინტერესების შესაბამისად?

– დიახ, ამ ყველაფრის უკან სერიოზული პროვოკაცია დგას. რიტორიკული კითხვებია: რატომ განაგრძობს საფრანგეთის პრეზიდენტის, ემანუილ მაკრონის რეზიდენტი – საქართველოს ექსპრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი – თავის გამოცხადებას საქართველოს მოქმედ პრეზიდენტად, ჩაუდგა ოპოზიციას სათავეში და ქმნის ევროპულ კოალიციას, მოუწოდებს საქართველოს ხელისუფლების წინააღმდეგ უმკაცრესი სანქციების დაწესებას? უცხოეთის აგენტი – საფრანგეთის მოქალაქე და ფრანგული სპეცსამსახურების პოლკოვნიკი – სალომე ზურაბიშვილი საქართველოს პრეზიდენტობისას რატომ გამოჩნდა უცებ აზერბაიჯან–საქართველოს საზღვარზე, დავით გარეჯის მონასტრის კომპლექსთან და პროვოკაცია მოაწყო, რომლის განმუხტვასაც დიდი ძალისხმევა და დრო დასჭირდა? ამის გამო ქართულ-აზერბაიჯანული საზღვრის დელიმიტაცია დღემდე შეჩერებულია! რატომ არის ქვემო ქართლის რეგიონში, სადაც აზერბაიჯანელები კომპაქტურად სახლობენ, ამდენი არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომლებიც დასავლური გრანტებით ფინანსდებიან, და მიხეილ სააკაშვილის ექსმმართველი პარტიის „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“კიდევ უფრო მეტი მხარდამჭერი? იცით თუ არა, რომ ბოლო დრომდე ერევანსა და თბილისში აქტიურად ვრცელდებოდა ხმები იმის შესახებ, თითქოს აზერბაიჯანი, თურქეთის და ისრაელის მხარდაჭერით, გეგმავდა ზანგეზურის დაკავებას, რათა გაეხსნა ზანგეზურის დერეფანი და შემდეგ მისულიყო ერევნამდე? ბრიუსელსა და სტრასბურგში ბიუროკრატია ვერ ხვდება, როგორ მოახერხა აზერბაიჯანმა პრეზიდენტ ალიევის დიპლომატიის წყალობით პარტნიორული ურთიერთობების დამყარება ერთდროულად თურქეთთან, ისრაელთან, ირანთან, სირიასთან, რუსეთთან და შეერთებულ შტატებთან!

და კიდევ ერთხელ უნდა მოვიხმო პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის სიტყვები ზემოთ ხსენებულ ფორუმზე:

გულწრფელად რომ გითხრათ, გამიკვირდა, როცა მაცნობეს ევროკომისიის პრეზიდენტის, ქალბატონ ურსულა ფონ დერ ლაიენის კომენტარების შესახებ, რომლებიც მან უზბეკეთში გააკეთა, ცენტრალური აზიის ლიდერთა სამიტზე ევროკომისიის წარმომადგენლებთან ერთად, როდესაც საუბრობდა აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის, ასევე სომხეთსა და თურქეთს შორის საზღვრების გახსნის აუცილებლობაზე, შუა დერეფნის ხელშესაწყობად — ან, როგორც მას ევროპაში უწოდებენ, „გლობალური კარიბჭის“ გასახსნელად. ეს ძალიან უცნაური იყო, რადგან ეს დერეფანი უკვე არსებობს და სომხეთს მასში არანაირი როლი არ აქვს. შეიძლება გავიგოთ ევროპელი ბიუროკრატების დამოკიდებულება სომხეთის მიმართ, მაგრამ რუკას ვერ უგულებელყოფთ. და სწორედ ჩვენ — საქართველო და აზერბაიჯანი — ვართ ის ქვეყნები, რომლებმაც შევქმენით მთელი ეს ინფრასტრუქტურა, რომელიც დღეს აძლევს ევროპას შესაძლებლობას, ითანამშრომლოს ცენტრალურ აზიასთან“.

ამასთან დაკავშირებით მახსენდება, რომ თავდაპირველად პროექტი „ბაქო–თბილისი–ჯეიჰანი“ მოიაზრებოდა როგორც ნავთობსადენი, რომელიც ბაქოდან პირდაპირ ჯეიჰანში უნდა გასულიყო და, გეოგრაფიული ლანდშაფტიდან გამომდინარე, სომხეთის ტერიტორიაზე უნდა გაევლო. შესაბამისად, ნავთობსადენის მშენებლობა ბევრად, შეუდარებლად იაფი დაჯდებოდა, თანაც პრეზიდენტი ჰეიდარ ალიევი იმედოვნებდა, რომ სომხეთის გავლით მარშრუტის პერსპექტივა შეიძლებოდა ქცეულიყო სტიმულად მთიანი ყარაბაღის პრობლემის მოსაგვარებლად. მაგრამ ოფიციალურმა ერევანმა კატეგორიული უარი თქვა, რის საპასუხოდაც აზერბაიჯანმა მას ყველა რეგიონულ პროექტში მონაწილეობის უფლება ჩამოართვა და თურქეთის გავლით დასავლეთის ბაზრებზე წვდომა დაუკეტა. ამ ახირების შედეგად სომხეთმა დაკარგა უზარმაზარი შემოსავალი, რადგან ნავთობსადენი ბაქო–ჯეიჰანი თბილისზე გამავალი მარშრუტით აშენდა, რაც, ცხადია, ნაკლებად რენტაბელური იყო. ასე რომ, სომხეთის „მატარებელი“ დიდი ხანია წასულია და ახლა უკვე გვიანია  „გლობალური კარიბჭეების“ ჰაერში აშენება.

შეხედეთ სომხეთის ლიდერთა უცნაურ ბიოგრაფიებს და ყველაფერი გაგიმჟღავნდებათ კომენტარების გარეშეც — მათი დონის შესაფერისები არიან სომეხი დიპლომატები სხვადასხვა ქვეყნებში. დღევანდელმა სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა სომხეთის ერთადერთი მოკავშირე — რუსეთი — საფრანგეთზე გაცვალა, ამიტომაც მოსწონთ ის ევროკავშირში — მარიონეტს ყოველთვის იყენებენ კოლონიური მიზნებისთვის. აი რატომაც განიზრახეს ევროპელმა ლიდერებმა „გლობალური კარიბჭის“ აშენება სომხეთში, სრული იგნორით საქართველოს ტრადიციული სატრანზიტო როლისა და პოტენციალის მიმართ!

თქვენი პოზიცია ევროკომისიის ჩარევასთან დაკავშირებით საქართველოს შიდა საქმეებში საკმაოდ მკაცრად და პრინციპულად გაისმა. როგორ ფიქრობთ, უნდა წამოიწყონ ბაქომ და თბილისმა სამხრეთ კავკასიის სუვერენული სახელმწიფოების არაოფიციალური ალიანსის შექმნა, რომელიც ერთობლივად ჩამოაყალიბებს რეგიონულ პოლიტიკას დიქტატის გარეშე? და როგორია, თქვენი აზრით, სომხეთის როლი ამ განტოლებაში იმ შემთხვევაში, თუ იგი გადახედავს თავის კონსტიტუციურ პოზიციას აზერბაიჯანის მიმართ?

– დღეს სომხეთი იმ გზას მიუყვება, საიდანაც საქართველო ცარიელ-ტარიელი დაბრუნდა — ევროკავშირში გაწევრების გზას. რაც შეეხება ორიდან სამმხრივ ფორმატზე გადასვლას სომხეთის ჩართვით — ეს ამ ეტაპზე არარეალურია. იდეა სამხრეთ კავკასიის არაოფიციალური ალიანსის“, ერთგვარი „ზაკფედერაციის შექმნის შესახებ სერიოზულ წინააღმდეგობას წააწყდება როგორც სომხეთში, ისე საქართველოში, სადაც საზოგადოებრივი კრიზისი ჯერ არ გადალახულა — უბრალოდ ჩვენთან, ქართველებთან, ყველაფერი ხმაურიანად, შოუსავით მიმდინარეობს. არ მჯერა, რომ სომხეთი მოქმედი ხელისუფლების პირობებში გადახედავს თავის კონსტიტუციურ პოზიციას აზერბაიჯანის მიმართ, ან გადადგამს პრაგმატულ ნაბიჯებს რუსეთის მიმართულებით. სომხეთში კვლავ არსებობენ გონიერი, ინტელიგენტი და განათლებული ფიგურები, მაგრამ, სამწუხაროდ, ისინი დღეს არ არიან მოთხოვნადი.

რაც შეეხება ევროკავშირის ჩარევას სამივე სამხრეთკავკასიური რესპუბლიკის შიდა საქმეებში — აუცილებელია გავიგოთ ის მოტივი, რის გამოც ევროპული „ყორნები“ დაძრწიან სამხრეთ კავკასიის თავზე. ეს მოტივი გახლავთ ბუნებრივი რესურსები, რომლებიც ევროპას არ გააჩნია — კასპიისპირა ნახშირწყალბადები, ქართული და სომხური მტკნარი წყლები, ოქრო, მანგანუმი და მრავალი სხვა. რატომ უნდა გადავიხადოთ ჩვენი მიწის სიმდიდრით ე.წ. ევროპული „ცისფერი დემოკრატიისა“ და სხვა ევროპული „ღირებულებების“ ფასი?!

თუ ჩვენი ხალხები მხარში ამოუდგებიან ერთმანეთს ისე, როგორც ჩვენი ბაბუები იდგნენ მხარდამხარ ფაშიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში, მაშინ ვერც ერთი გინეკოლოგის ასისტენტი თავისი კოლონიური ამბიციებით ვერ შეგვაშინებს!

   არნო ხიდირბეგიშვილს ესაუბრა გაზეთ „Бакинский рабочий“-ს მთავარი რედაქტორის მოადგილე აბულფაზ ბაბაზადემ – სპეციალურად „საქინფორმისთვის“

15.04.2025
ბაქო-თბილისი