"საქართველო და მსოფლიო" - საზოგადოებრივ-პოლიტიკური გაზეთი
arno xidirbegiSvili:
`saqarTveloSi bevri aRmoCnda kikabiZe, magram arc erTi _ kamikaZe!~
_ ra cvlilebebi moxda saqarTvelos xelisuflebis politikaSi natos briuselis ministerialis Semdeg, sadac saqarTvelos uari uTxres natos wevrobis moqmedebaTa gegmis miniWebaze? - ამ კითხვებით მივმართეთ პუბლიცისტს, პოლიტოლოგს, ცნობილ ექსპერტს ეროვნული უმცირესობების საკითხებში _ არნო ხიდირბეგიშვილს.
_ `dekembris ministeriali _ es daxmarebis finalia~ amerikis SeerTebuli Statebisa da dasavleTis,~ _ ganvacxade me jer kidev ori Tvis winaT `novosti-azerbaijanisTvis~ micemul interviuSi. asec gamovida: saqarTvelos kidev erTxel `gaumaspinZldnen~ sityvieri dapirebiT, rom miiRebdnen natoSi samomavlod, Tu misi xelisufleba ganaxorcielebs demokratiul reformebs da miuaxlovdeba Crdiloatlantikur standartebs! am ministerialis Semdeg CvenSi daiwyo `mini-isteriali~ mTavrobaSi: ucbaT Secvales xuTi ministri da uSiSroebis sabWos mdivani, ramac avtomaturad gamoiwvia uamravi gadadgoma qvemdgom rgolebSi da riTac saqarTvelos xelisuflebam seriozulad Seavso opoziciis rigebi. amiT SesaZlebeli gaxda daZabulobis droebiTi ganmuxtva _ moqalaqeebis yuradReba odnav gadairTo mZime finansuri problemebisdan, magram buferul zonebSi mudmivi sisxliani incidentebi da samxreT oseTidan aTasobiT ltolvili male SeiZleba gaxdes kolosaluri socialuri daZabulobis wyaro. Sidapolitikuri situacia saqarTveloSi uaxloes periodSi kvlav daiZabeba, magram amjerad saakaSvils SeiZleba aRar eyos resursebi opoziciuri umravlesobis dasaTrgunavad. Tumca, ara mgonia, rom es moxdes axali, 2009 wlis wina dReebSi (rogorc 1991 wels, rodesac rusTavelis prospeqtze tankebi parlamentis Senobisken isrodnen, sadac ijda prezidenti gamsaxurdia. dRes saqarTveloSi aRar arian moskovSi myofi kitovanis an aw gansvenebuli ioselianis msgavsi figurebi, parlamentSi ki amJamad aris ara zviadi, aramed xaTuna gogoriSvili _ `CauZiravi~ pirovneba, romelic uSualod monawileobda saqarTvelos xelisuflebis yvela aferaSi ukanaskneli 15 wlis ganmavlobaSi.
_ SeiZleba, rom saqarTveloSi moxdes morigi revolucia?
_ ar aris gamoricxuli, Tumca xelisufleba SeiZleba parlamentisa da prezidentis riggareSe arCevnebis gziT Seicvlos gazafxulisTvis. es ki, rogorc ukve SeveCvieT, gadawydeba saqarTvelodan Sors. realuri mizezi ki iqneba moqalaqeTa materialuri gaWirveba: SeuZlia ki adamians saxelmwifoSi, romelic acxadebs pretenzias evrokavSiris an natos wevrobaze, gamovides afTiaqidan ise, rom araferi iyidos? butikidan da avtosalonidan ki ara _ afTiaqidan?! ar SeuZlia, an mxolod _ sasaflaos mimarTulebiT! iqneb, saqarTveloze imoqmeda msoflios safinanso krizisma da warmoebis stagnaciam? ar umoqmedia imitom, rom saqarTvelos ar gaaCnia arc ekonomika, arc warmoeba! samagierod, gaaCnia finansebi, umaRlesi rangis zRaprulad gamdidrebuli Cinovnikebis jibeebSi!..
_ Tqven axlaxan aRniSneT, rom xelisuflebis SesaZlo Secvlis scenari saqarTvelodan Sors iwereba. sad?
_ kvlav vaSingtonSi. Tumca obama gverds auvlis saakaSvils da, mimavali wlis ianvris saprezidento arCevnebisgan gansxvavebiT, saqarTvelos dRevandeli prezidenti xelisuflebaSi veRarasodes dabrundeba. miuxedavad amisa, amerikis SeerTebuli Statebi saqarTvelodan ubrZolvelad ar wava, ris Sesaxebac ukanasknel xanebSi mowmobs amerikis SeerTebuli Statebis Tavdacvis ministris geitsisa da Tavad obamas gamosvlebis ritorika...
_ magram, Tu saxelmwifoSi saqme ase cudadaa, ras emyareba saqarTvelos dRevandeli xelisufleba?
_ misi erTaderTi Zlieri pozicia _ es Zlieri policiaa! erTaderTi struqtura, romelsac emyareba dRevandeli xelisufleba _ esaa garkveulad momuSave policia: Sinagan saqmeTa ministri merabiSvili, rasac masze ar unda laparakobdnen, aRmoCnda SesaniSnavi menejneri _ is mTlianad akontrolebs situacias da, miuxedavad yvela `gadaxrisa~, mas ar Sehxebia arc erTi sakadro `karuseli~. man ar dauSva danakargebi Sinagan saqmeTa saministros specdaniSnulebis pirad SemadgenlobaSi agvistos omis dros, agreTve, qveynis SigniT kriminalitetis gaZliereba: sapatrulo samsaxurebi muSaobdnen, rogorc yovelTvis, unaklod, da rom ar yofiliyo policiis muSaoba, kriminalebi, romlebsac saakaSvilis wasvla swyurodaT, daiwyebdnen TbilisSi kriminalur oms, ris Semdegac saqarTvelos xelisuflebaSi dabrundeboda yofili partiul-komkavSiruli nomenklaturis nawili, amJamad rom `startze~ imyofeba.
amitom sulac ar gamikvirdeba, Tu Tvalmisawvdom momavalSi saqarTvelos prezidenti gaxdeba dRevandeli Sinagan saqmeTa ministri; safrangeTis prezidenti xom gaxda safrangeTis Sinagan saqmeTa ministri 2004-2006 wlebSi sarkozi?! am variants me `franguls~ vuwodeb.
_ `franguli variantis~ garda, saqarTvelos romeli opoziciuri Zalebisa da politikosebis Sansebi migaCniaT Tqven yvelaze maRla?
_ isini, visac amerikis SeerTebuli Statebi dauWers mxars, calke mdgari saqarTvelos leiboristuli partiis gamoklebiT. yvela danarCeni `partiis~ lideri vaSingtonSi `kastinggavlili~ da `sisxlgadasxmuli~ batonebi arian, romlebmac saSinlad moabezres Tavi qarTul sazogadoebas. maT Soris SegviZlia Tvali movkraT, sul cota, yofil parlamentarebs, rogorc maqsimum _ eqs premier-ministrs (dRes oficialur miliarder noRaidels) da parlamentis eqs-Tavmjdomares (burjanaZes). yvela maTgani saxelmwifo samsaxurSi yofnis dros gamdidrda da kvlav surs xelisuflebaSi mosvla, momavalSi Tavis kapitals saimedo `kriSa~ rom Seuqmnas, iseve, rogorc momaval xelisuflebaSi _ TavianT STamomavlebsa da axloblebs. maTi eleqtorati Raribia, amitom arCevnebis win isini gaerTiandebian: gasul kviras ukve gaerTiandnen usufaSvilis `respublikelebi~ da gamyreliZis `axali memarjveneebi~, am gaerTianebis lideri SeiZleba gaxdes gaeroSi saqarTvelos elCobidan gadamdgari alasania.
saerTod ki sainteresoa, Tu odesme saqarTveloSi moxdeba lustracia da gamoaqveyneben uSiSroebis saxelmwifo komitetis yofili agentebis sias, gamoaqveyneben ki gana saqarTveloSi ucxoeTis saxelmwifoTa specsamsaxurebis (magaliTad, dazvervis centraluri sammarTvelos _ crus-s dRemde moqmedi agentebis sias? (cru qarTulad rasac niSnavs, yvelam kargad viciT!). gaxdeba ki sazogadoebisTvis cnobili qveynis yvela damsaxurebuli jaSuSis saxeli, Tuki lustraciis Semdeg (ar SegveSalos lustraSi!) ise `ganaTdeba, rom gamoCndeba yvela seqsoti (seqsSi ar SegveSalos!)?! gana ar aRmoCndeba maT Soris zemoaRniSnuli `opoziciis~ mTeli `liderSipi~? agreTve, zogierTi ministri, magaliTad, reintegraciis ministri iakobaSvili, romelmac moaxdina saqarTvelos teritoriis 20 procentis reintegracia ruseTis SemadgenlobaSi? amitom xom ar aris is dResac Tanamdebobaze, roca amdeni ministri Secvales?!
_ migaCniaT `xelisuflebisken mswrafi~ saqarTvelos mTeli politikuri speqtri `proamerikulad?
_ leiboristebis gamoklebiT suraTis sisrulisTvis movixsenieb, agreTve, fifias `qarTuli politikis partiis~ tipis axladgamoCenil e.w. partiebs (romlebsac TavianTi mcirericxovnobis gamo partiasac ver vuwodeb). sxvaTaSoris, fifias partiam gadawyvitamoaxdinos 2005 wlidan Cemgan farTod deklamirebuli saxelmwifo neitralitetis ideis `privatizacia~ da amiT surs`Seacdinos~ moskovi. aRvniSnav _ neitraliteti me mizidavda 08.08.08-mde (Tu waikiTxavT internetSi masalas `oqrosTaviani Sexvedrebi moskovSi~; kerZod, 2007 wlis aprilSi ruseTis federaciis sagareo saqmeTa ministris moadgile grigori karasinTan da ruseTis federaciis SeiaraRebuli Zalebis generaluri Stabis ufros iuri baluevskisTan Cemi saubris Canawers, darwmundebiT, rom maSin saqarTvelos survils _ damdgariyo neitralitetis gzaze _ ruseTis oficialuri pirebi aRiqvamdnen sixaruliT da maSin SeiZleboda kremlTan SeTanxmeba afxazeTisa da samxreT oseTis Taobaze. oRond SeTanxmeba unda moexdina ara politolog da publicist xidirbegiSvils, aramed saqarTvelos prezident saakaSvils. dRes ki ra azri SeiZleba hqondes neitralitets?! iqneb, medvedevi dahpirda fifias afxazeTisa da samxreT oseTis dabrunebas saqarTvelos neitralitetis sanacvlod?! an, iqneb, SevardnaZem, romelmac prezidentad yofnis dros ramdenjerme axsena `aqtiuri neitraliteti~(?!), da romelsac fifiasTan axlaxan gauCnda naTesauri kavSirebi, gadawyvita moaxdinos Tavisi didi xnis Canafiqris `reanimacia~, razec maSin Tavadve Tqva uari?! rogorc eduard SevardnaZem piradad miTxra, im mizeziT, rom `saqarTvelo metad aramdgrad garemocvaSi imyofeba da Zalian Zlieri qveynebi xedaven aq TavianT interesebs~...
kidev ufro didi blefia kavkasiis neitraliteti. ra, somxebi gamoaZeveben TavianTi teritoriidan ruseTis samxedro bazebs, azerbaijanelebi ki daketaven gabalinis radiolokaciur sadgurs?! amitom Cvens plagiat-politikosebs, romlebsac surT, mTeli msoflio gaaocon, Sedegad SeuZliaT mxolod gaacinon mezoblebi!
_ zogierT interviuSi Tqven ambobdiT, rom saqarTvelos erTaderTi perspeqtiva _ esaa federaluri mowyoba. Tqven aseve migaCniaT axlac?
_ diax, saqarTvelos federaciuli respublika, sadac federaciis (an konfederaciis) uflebiT Sevlen afxazeTi da samxreT oseTi _ es aris gamosavali Seqmnili situaciidan, magram misi ganxorcieleba SeuZlia mxolod sruliad axal xelisuflebas!
ai, dainaxavT: rodesac zemoxsenebuli fsevdo-opozicionerebisTvis es xelsayreli gaxdeba, isini amaze `amRerdebian~, rogorc axla `mRerian~ neitralitetze, magram dRevandeli xelisuflebis dros es idea, ueWvelia, ver isargeblebs popularobiT da amis Sesaxeb man SesaniSnavad icis, iseve rogorc is, rom saqarTvelos namdvil axal xelisuflebaSi maTTvis adgili ar iqneba!
iciT, ra aris Cveni mTavari ubedureba? _ saqarTveloSi dRes aRmoCnda bevri kikabiZe, magram _ arc erTi kamikaZe! sad iyvnen 2004,2005, 2006, 2007 wlebSi da 2008 wlis 8 agvistomde is amxanagebi, romlebic dRes laqlaqoben neitralitetze teleekranebidan, gazeTebis furclebidan, da quCebSi _ saelCoebis Senobebis win?! rodesac saqarTvelos neitralitetis momxreebi iTvlebodnen `Sulaveris komitetis~ wevrebad?! rodesac politologi aleqsandre WaWia msoflios udides masobrivi informaciis saSualebebSi mecnierulad asabuTebda saqarTvelosTvis saxelmwifo da samxedro neitralitetis politikis xelsayrelobas? dRes ki, rodesac prezidenti saakaSvili `nokdaunSia~, maSasadame, SeiZleba misTvis `panRuris amokvra~ da Tanac _ iTvlebode `gabedulad~?! da ra aris damaxasiaTebeli aseTi tipis politikuri gvamebisTvis? isini yovel kuTxeSi trabaxoben imiT, rom `neitralurebi~ arian TavisTavad da ar iReben fuls arc amerikelebisgan, arc rusebisgan. iciT, ratom?! imitom, rom maT fuls aravin sTavazobs _ TeTr saxlsa da kremlSi idiotebi ar arian da ar iZlevian fuls aseTi politikuri `tvirTi 200~-sTvis.
_ Tqveni SefasebiT, qarTvel politikosTa umravlesoba profesionalizmisa da patriotizmis deficits ganicdis...
_ da simamacis deficits! ver warmomidgenia cocxali CeCeni, romelsac omis dros mowinaaRmdege mSvidad arTmevs axal tanks! ratomaa, rom Cven, qarTvelebs, Soris, agvistos movlenebis dros, ar aRmoCnda arc erTi kamikaZe, romelic tankTan erTad Tavsac aifeTqebda, mters rom ar Cavardnoda xelSi?! imitom xom ara, rom CeCnebisgan gansxvavebiT, qarTveli meomari am omSi sustad motivirebuli iyo _ `bundovnad~ hqonda warmodgenili: ratom da vis eomeba?!
da, ai, paradoqsi: Tu russ CeCeni istoriulad ar uyvars, magram pativs scems mas, qarTvels dRes, marTalia, pativs ar scems, magram mainc uyvars igi sulis siRrmeSi, gauTviTcnobiereblad, magram mainc uyvars! mxolod imitom, rom es igrZno, russ, rogorc minimumi, pativs unda scemde! xom aravin Secvlila _ arc qarTvelebi, arc rusebi, arc afxazebi osebTan erTad, visTan erTadac mogviwevs cxovreba? da buba kikabiZec ar unda Seicvalos misi Tayvanismcemeli milionobiT adamianis warmodgenaSi: is cxovrebaSic unda darCes Tavisi ukvdavi kinogmirebis msgavsi _ iyos keTilSobili, keTili mimino da ara _ politikosi!
_ rogor moiqceodiT, mixeil saakaSvilis adgilze rom iyoT?
_ mapatieT, magram dRes CemSi ufro metad laparakoben emociebi da ara _ politologi. magram ukanasknel xans, iqneb, swored es faqtori _ adamianuri _ ar gvyofnis TiToeul Cvengans, gansakuTrebiT _ zogierT politikoss?! iqneb, amitomaa, rom isini, viTomc araferiao, Rvrian udanaSaulo adamianTa sisxls da ar SeuZliaT moilaparakon erTmaneTTan?! me, magaliTad, amas winaT namdvilad adamianurad Semecoda evropaSi uSiSroebisa da TanamSromlobis organizaciis (euTos) Tavmjdomare aleqsandre stubi, romelmac euTos samitze aRiara, rom saqarTvelos garSemo Seqmnili situaciis gamo ukanaskneli naxevari wlis ganmavlobaSi igi ufro xSirad xedavs eka tyeSelaSvils, vidre Tavis cols!..
Tu seriozulad vilaparakebT, mixeil saakaSvilis adgilze me aucileblad gavfrindebodi moskovSi _ aleqsi meoris dakrZalvaze _ adamianurad es iqneboda swori, miT umetes, rom uZvelesi droidanve, qarTuli aTadis Tanaxmad, mosisxle mtrebsac ekuTvniT, mividnen erTmaneTTan da gamoxaton TanagrZnoba axloblis gardacvalebis gamo, Semdeg ki Serigdnen!